DOKUMENTARNI ČETVRTAK:
P O Z D E R C I
dokumentarni serijal
četvrtkom u 20.30
od 31.01.2019.


Gledaoce Dokumentarnog četvrtka Federalne televizije očekuje troepizodni serijal „Pozderci“. Kao što naslov kaže, serijal se bavi jednom od nekada najuticajnijih političkih porodica, ne samo u Bosni i Hercegovini, već i u Jugoslaviji, Pozdercima, i svojevrsna je društveno-politička alegorija jednog sistema, od Drugog svjetskog rata, pa sve do osamdesetih godina prošlog vijeka.
Prije svega, u pitanju je porodica čiji identitet je vezan za politiku zajedništva i protivljenja bilo kojoj pojavi nacionalizma. Četiri brata: Nurija, Hakija, Hamdo i Sakib ličnosti su koje su obilježile period prije, tokom i poslije Drugog svjetskog rata, i to krenuvši od cazinskog kraja pa do najviših političkih struktura bivše SFRJ. Ono što je posebno važno i zanimljivo, bez obzira na vremensku distancu, sva braća Pozderci su, kao istaknuti politički radnici, insistirali na zajedničkom organiziranju opstojnosti muslimanskog naroda, odnosno aktivno učestvovali u sprečavanju drugačijih uticaja od strane srpskog i hrvatskog nacionalizma u BiH.
Neki od njih skinuti su sa političke scene Jugoslavije, poput Hamdije Pozderca, koji je kao predsjednik Ustavne komisije Skupštine Jugoslavije, insistirao na ustavnim načelima iz 1974. godine kojim se Muslimanima garantirao status naroda unutar SFRJ, ali i Hakije Pozderca koji je politički kraj doživio nakon afere Agrokomerc.
Zalaganjem najstarijeg brata Nurije, cazinski kraj je poslije Drugog svjetskog rata dobio škole, što je tada bio važan vjetar u leđa razvoju ovoga kraja. Svoje lično zemljište poklonio je za potrebe nogometnog kluba tada u osnivanju, cazinske „Krajine“, a siromašnima je poklonio šume i pašnjake. Bio je odlučni antifašista koji je ratovao na ratištima širom BiH. Odlučno se suprotstavio Anti Paveliću, koji je želio pod Nezavisnu državu Hrvatsku staviti Krajinu i digao narod Cazina na ustanak. Jedna od najvećih bitaka, ona na Sutjesci, bila je kobna za Nuriju, koji je umro nekoliko dana poslije ranjavanja 8. juna 1943. godine u šumi kod katuna Duži na planinskoj visoravni Vučevo iznad Sutjeske. Njegove ozljede bile su preteške, pa je četiri dana kasnije, 12. juna 1943. godine, preminuo tokom premještanja partizanskih formacija i ranjenika na slobodne teritorije na Dragoš-Sedlu.
Najmlađi brat Sakib, Titov general, također je istaknuti antifašista koji je slijedio politiku starije braće.
Inače, genealogija familije Pozderac posebno je zanimljiva. Četiri brata uz sedam sestara, potiču iz jednog od tri braka hadžije Murata koji je imao čak 24 djece. Njihovi potomci su ispleli čudne živote širom svijeta.

Veoma je zanimljiv je izbor sagovornika, poput: akademika Muhameda Filipovića, Zlatka Lagumdžije, Mladena Ivanića, pa sve do Vuka Jeremića i historičara Saliha Jalimama.

Autorica: Arijana Saračević Helać

Režija: Himzo Mihaljević

Kamera: Igor Ciković

Montaža: Dževad Skenderović